انویدیا خانواده جدید پردازنده‌های گرافیکی مخصوص لپتاپ رونمایی کرد

هفته‌ای که گذشت پر از اخبار متعدد خوشحال‌کننده در بازار لپ‌تاپ بود. جدیدترین خبر به رونمایی محصولات گرافیکی جدید انویدیا ارتباط دارد و قبلا هم اخباری از رونمایی پردازنده‌های جدید AMD ۴۰۰۰ و نسل دهم پردازنده‌های اینتل Comet Lake-H منتشر شده بود. درواقع امروز کاربران و کارشناسان دنیای سخت‌افزار، به قلب‌های تپنده‌ی نسل بعدی لپ‌تاپ‌ها نگاه می‌کنند. تولیدکننده‌ها و توزیع‌کننده‌های صنعت کامپیوتر شخصی، در حال آماده شدن برای تولید و مونتاژ لپ‌تاپ‌های جدید مبتنی بر آخرین فناوری‌های دنیای سیلیکون هستند و برنامه‌های فروش سال آتی را تدوین می‌کنند.

انویدیا در رونمایی اخیر خود، کارت‌های گرافیک جدید مخصوص لپ‌تاپ معرفی کرد که شرکای تجاری، آن‌ها را با پردازنده‌های نسل جدید رایزن و کور در کامپیوترهای شخصی همراه استفاده خواهند کرد. آن‌ها همچنین نوآوری‌های قابل‌توجهی را هم در کنار محصولات معرفی کردند. به‌عنوان مثال می‌توان به سیستم‌های مدیریت بهینه‌ی توان طراحی گرمایی لپ‌تاپ و قابلیت‌ ترکیب G-Sync با لپ‌تاپ‌های مجهز به Optimus اشاره کرد. درنهایت باوجود اینکه هفته‌ی گذشته به اینتل و AMD و نسل جدید پردازنده‌های دو تیم آبی و قرمز تعلق داشت، انویدیا هم از جریان عقب نیفتاد و چند خبر خوب برای مصرف‌کننده‌ها و شرکای تجاری منتشر کرد.

GeForce RTX 2080 Super و GeForce RTX 2070 Super

اولین و مهم‌ترین محصولاتی که انویدیا برای خانواده‌ی پردازنده‌های گرافیکی موبایل معرفی کرد، GeForce RTX ۲۰۸۰ Super و GeForce RTX 2070 Super بودند که نسخه‌ی دسکتاپ آن‌ها تابستان سال گذشته رونمایی شد. محصولات جدید، مانند نمونه‌های دسکتاپ مبتنی بر فناوری اختصاصی انویدیا موسوم به TU104 هستند و درنتیحه پردازنده‌های گرافیکی آن‌چنان جدیدی محسوب نمی‌شود. به‌هرحال دو عضو جدید خانواده‌ی RTX در دسته‌ی لپ‌تاپ، انتخاب‌ بیشتری را در برابر تولیدکننده‌های کامپیوتر شخصی قرار می‌دهند تا در استفاده از آن‌ها در لپ‌تاپ‌های گیمینگ، تنوع داشته باشند.

انویدیا در نسل کنونی پردازنده‌های گرافیکی خود روند ثابتی داشته است و هیچ‌گاه از نام‌گذاری خاصی برای کارت‌های گرافیک مخصوص لپ‌تاپ استفاده می‌کند. ازطرفی به‌هرحال کارت‌های مستقل مخصوص لپ‌تاپ، مشخصات منحصربه‌فرد خود را دارند. درواقع اگرچه نمونه‌های لپ‌تاپ تعداد هسته‌ی CUDA و پشتیبانی حافظه‌ی برابری با نمونه‌های دسکتاپ دارند، سرعت کلاک و توان طراحی گرمایی آن‌ها به‌خاطر محدودیت‌های فرم‌فاکتور لپ‌تاپ، با نمونه‌های دسکتاپ تفاوت دارد. کارت‌های گرافیک جدید خانواده‌ی Super، برای لپ‌تاپ‌هایی با توان طراحی گرمایی بیشتر از ۸۰ وات توسعه یافته‌اند. محصول پرچم‌دار جدید یعنی RTX 2080 Super، برای لپ‌تاپ‌هایی با توان طراحی گرمایی (TDP) بیش از ۱۵۰ وات مناسب خواهد بود.

محصولات جدید انویدیا در خانواده‌ی RTX، مشخصات متداول کارت‌های گرافیک این شرکت را دارند. سرعت کلاک تقویت‌شده‌‌ی آن‌ها در بازه‌ی ۱،۰۸۰ تا ۱،۵۶۰ مگاهرتز قرار دارد که بسته به تصمیم تولیدکننده‌ی لپ‌تاپ و وابسته به طراحی‌های قدرت و کارایی، انتخاب می‌شود. کارت گرافیک RTX 2080 Super لپ‌تاپ، مجهز به پردازنده‌ی گرافیکی TU104 با ۳،۰۷۲ هسته‌ی پردازشی CUDA است. محصول دیگری یعنی RTX 2070 Super، از ۲،۵۶۰ هسته‌ی CUDA بهره می‌برد.

حافظه‌ی کارت‌های گرافیکی، تغییر عمده‌ی دیگر در محصولات جدید خانواده‌ی RTX محسوب می‌شود. هردو کارت با هشت گیگابایت حافظه‌ی GDDR6 عرضه می‌شوند. نسخه‌‌ی لپ‌تاپ RTX 2080 Super برخلاف نسخه‌ی دسکتاپ، مجهز به حافظه‌ی GDDR6 با سرعت ۱۵/۵ گیگابیت‌برثانیه نیست. درواقع این محصول جدید با حافظه‌ای با سرعت مرسوم ۱۴ گیگابیت‌برثانیه عرضه می‌شود که در اکثر محصولات خانواده‌ی RTX دیده‌ایم. به‌هرحال حافظه‌ی VRAM اورکلاک شده نیاز به قدرت بالایی دارد و انویدیا به‌همین دلیل از آن نمونه از کارت جدید استفاده نمی‌کند.

انویدیا در محصولات لپ‌تاپی جدید، تمرکز زیادی روی بهینه‌سازی مصرف نیرو دارد

انویدیا از فرصت عرضه‌ی محصولات جدید، برای پیاده‌سازی به‌روزرسانی‌های جزئی در خانواده‌ی محصولات لپ‌تاپی خود استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال، تیم سبز در همکاری با تولیدکننده‌های حافظه، برای اولین‌بار حافظه‌های GDDR6 با مصرف برق پایین را در کارت‌های گرافیک خود به‌کار گرفت. البته خبر رونمایی جزئیات زیادی از حافظه‌های جدید در اختیار ما قرار نمی‌دهد و هنوز مشخص نیست که آیا حافظه‌ی کارت‌های جدید، نمونه‌هایی متفاوت از حافظه‌های ۱/۲۵ ولتی موجود در بازار هستند یا خبر. البته درصورت استفاده از حافظه‌های ۱/۲۵ ولتی هم می‌‌توان تأیید کرد که کارت‌ها، مصرف برق پایین‌تری نسبت به مدل‌های مرسوم ۱/۳۵ ولتی خواهند داشت. انویدا مصرف برق ۲۰ تا ۲۵ وات را برای راهکارهای لپ‌تاپی خود ادعا می‌کند، درنتیجه توانایی کاهش مصرف حتی به میزان ۱۰ درصد هم، توان مناسبی را در اختیار بخش‌های دیگر کارت همچون پردازنده‌ی گرافیکی قرار می‌دهد تا کارایی و قدرت را افزایش دهند.

تیم سبز در رونمایی محصولات جدید، تمرکز زیادی روی افزایش بازدهی مصرف نیرو دارد. آن‌ها ادعا می‌کنند که در همکاری با تولیدکننده‌های لپ‌‌تاپ، استفاده از ماژول‌های تنظیم ولتاژ (VRM) بهتر را در کامپیوترهای همراه در دستور کار قرار داده‌اند. دراین‌زمینه هم اطلاعات زیادی در دست نیست، اما به‌هرحال VRM اخیرا جزو حوزه‌های تمرکزی اصلی انویدیا بوده است. تنظیم ولتاژ، یکی از فعالیت‌های مهم در بهبود بازدهی محصولات محسوب می‌شود. هرچه هدررفت توان قطعات بیشتر باشد، گرمای بیشتری به لپ‌تاپ اضافه می‌شود و ظرفیت آن زودتر پر خواهد شد. درنتیجه تمامی اقدام‌ها در مسیر بهبود بازدهی کارایی کامپیوتر شخصی هستند. نیاز به VRMهایی با بازدهی بالا، در ترکیب با قابلیت جدید Dynamic Boost انویدیا، خصوصا در کارت‌هایی با مصرف بالای نیرو، همیشه در اولویت قرار دارد.

GeForce GTX 1650 Ti و GeForce GTX 1650

انویدیا در کنار محصولات حرفه‌ای و پرچم‌دار، کارت‌های گرافیک پایین‌رده‌ی GeForce GTX ۱۶۵۰ TI و نسخه‌ی GDDR6 از کارت GTX 1650 را هم معرفی کرد. کارت گرافیک GTX 1650 Ti از جنبه‌های جالب‌توجه به‌نظر می‌رسد، چون هیچ نسخه‌ی دسکتاپی از آن وجود ندارد. انویدیا همیشه ابتدا کارت‌های گرافیگ دسکتاپ را معرفی می‌کند و سپس به‌سراغ نمونه‌های لپ‌تاپ می‌رود که عموما از نام‌گذاری و مشخصات مشابهی هم بهره می‌برند. به‌هرحال کارت جدید، (فعلا) یک نمونه‌‌ی کاملا لپ‌تاپی محسوب می‌شود.

سخت‌‌افزار کارت گرافیک جدید انویدیا، جزئیات آن‌چنان جدید و جذابی ندارد. انویدیا در این کارت هم مجددا از پردازنده‌ی گرافیکی TU117 بهره می‌برد که در نسخه‌ی اولیه‌ی GTX 1650 هم استفاده شد. تنها تغییر در نسخه‌ی Ti را می‌توان در جزئیات هسته‌ مشاهده کرد. نسخه‌ی اولیه، حداکثر ۱،۰۲۴ هسته‌ی CUDA را با چند نوع حافظه‌ی متفاوت در اختیار کاربر قرار می‌داد، درحالیکه نسخه‌ی جدید، حداقل ۱،۰۲۴ هسته‌ی CUDA و حافظه‌ی GDDR6 تضمین می‌شوند. به‌علاوه، کارت Ti توان طراحی گرمایی بالاتر ۵۵ واتی دارد و قطعا کارایی و قدرت بیشتری خواهد داشت. درنهایت هنوز فاصله‌ی قابل‌توجهی بین این کارت کاملا مجهز TU117 و دیگر عضو خانواده یعنی GTX 1660 Ti وجود دارد که از پردازنده‌ی TU116 بهره می‌برد.

همان‌طور که گفته شد، انویدیا محصول دیگری نیز به‌نام GTX 1650 معرفی کرد که مجهز به حافظه‌ی GDDR6 است. درواقع انویدیا در محصول موبایلی جدید خود در دسته‌ی پایین‌رده، GDDR6 را جایگزین نمونه‌های مرسوم GDDR5 کرد. شرکت سازنده هیچ اطلاعات قابل‌توجهی از قدرت کارت گرافیک مذکور منتشر نکرد، اما باتوجه به تغییر حافظه از نسخه‌ی هشتگیگابیت‌برثانیه‌ی GDDR5 به ۱۲ گیگابیت‌برثانیه‌ی GDDR6 می‌توان بهبود سرعت ۵۰ درصدی ر ا پیش‌بینی کرد.

انتخاب بین نسخه‌های GDDR5 و GDDR6 کارت GTX 1650 برعهده‌ی تولیدکننده‌ی لپ‌تاپ خواهد بود. به‌هرحال نسخه‌ی GDDR6 هیچ‌گونه نام‌گذاری ویژه‌ای ندارد. درنتیجه لپ‌تاپ مجهز به کارت گرافیک GTX 1650 می‌تواند مجهز به نمونه‌ی ۸۹۶ هسته‌ای GDDR5 یا ۱،۰۲۴ هسته‌ای GDDR6 باشد. به‌هرحال حداقل قدرت قابل ارائه در خانواده‌ی مذکور تفاوتی ندارد و تولیدکننده‌ها اکنون تنها با گزینه‌ای با کمی بهبود در سرعت روبه‌رو هستند. درنهایت تولیدکننده می‌تواند با انتخاب کارت GTX 1650 Ti به تمامی این احتمالات پایان دهد و کارت قوی‌تری را به‌کار ببرد.

به‌روزرسانی خانواده‌ی محصولات لپ‌تاپی انویدیا

انویدیا در کنار معرفی کارت‌های گرافیک لپ‌تاپی جدید، خانواده‌ی محصولات خود را هم با چند تغییر اساسی، به‌روزرسانی کرد. برخی کارت‌ها از فرایند تولید خارج شدند و برخی دیگر نیز کاهش قیمت قابل‌توجه را تجربه کردند.

هم‌زمان با رونمایی‌های جدید، تعدادی از محصولات انویدیا از چرخه‌ی تولید خارج شدند

به‌عنوان اولین تغییر در خانواده‌ی محصولات انویدیا، می‌توان به حذف RTX 2080 از دسته‌ی لپ‌تاپ (مانند دسته‌ی دسکتاپ) اشاره کرد. اکنون RTX 2080 Super به‌عنوان کارت پرچم‌دار شاخته می‌شود، هرچند تفاوت زیادی با نسخه‌ی قبلی ندارد. در رتبه‌ی دوم کارت‌های گرافیک پرچم‌دار نیز RTX 2070 Super قرار می‌گیرد. البته RTX 2070 هنوز در دسته‌ی محصولات قرار دارد و تنها یک رتبه کاهش موقعیت پیدا می‌کند. انویدیا پیش‌بینی می‌کند که RTX 2070 در لپ‌تاپ‌هایی با بازه‌ی قیمتی ۱،۱۹۹ دلار استفاده شود.

کارت گرافیک RTX 2060 هنوز در دسته‌ی محصولات لپ‌تاپی باقی می‌ماند و اکنون به‌عنوان انتخاب اصلی برای لپ‌تاپ‌های ۹۹۹ دلاری شناخته می‌شود. قبلا، کارت گرافیک GTX 1660 Ti برای این دسته از لپ‌تاپ‌ها عرضه می‌شد. اگرچه انویدیا هیچ‌گاه قیمت محصولات لپ‌تاپی خود را منتشر نمی‌کند، تغییرات جدید نشان می‌دهد که با کاهش قیمت برای پیاده‌سازی تغییرات روبه‌رو هستیم. درنهایت، همان‌طور که در محتوای بازاریابی شرکت می‌بینیم، اکنون کارت‌های RTX در لپ‌تاپ‌های با قیمت ۹۹۹ دلار هم عرضه می‌شوند.

باوجود معرفی چند محصول جدید ازسوی انویدیا، ظاهرا شرکت تمرکز زیادی روی کارت RTX 2060 دارد. شرکای تجاری تیم سبز، پنج لپ‌تاپ جدید مجهز به این کارت را معرفی کردند و محصولات جدید دیگر نیز به‌زودی معرفی می‌شوند. انویدیا مانند خانواده‌ی دسکتاپ، در دسته‌ی لپ‌تاپ هم تلاش می‌کند تا گیمرها را به خرید محصولات جدید با کارت‌های گرافیک حرفه‌ای‌تر تشویق کند. منتهی شریک تجاری اصلی آن‌ها یعنی اینتل، سرعت مناسبی در همراه شدن با جریان ندارد. خوشبختانه AMD با APU جدید مبتنی بر Zen 2 قابلیت‌های مناسبی به بازار عرضه می‌کند. اگرچه بازار هنوز آماده‌ی تغییرات اساسی برای حرکت به‌سمت تیم قرمز نیست، به‌هرحال انویدیا انتخاب‌های بهتری در حوزه‌ی کارایی و قدرت پردازش دارد.

به‌عنوان آخرین تغییرات در خانواده‌ی محصولات لپ‌تاپی انویدیا می‌توان به پاک‌سازی کامل دسته‌ی پایین‌رده توسط کارت‌های GTX 1650 اشاره کرد. کارت گرافیک GTX 1060 مبتنی بر معمرای پاسکال، آخرین کارت گرافیم GTX از تسل قبل، از دسته‌ی محصولات انویدیا خارج شد. GTX 1650 جایگزین آن می‌شود و لپ‌تاپ‌های مجهز به کارت مذکور، با قیمت پایین ۶۹۹ دلار در دسترس کاربران قرار خواهند گرفت. در رتبه‌ی بعدی و قبل از RTX 2060، شاهد حضور GTX 1660 Ti و GTX 1650 Ti هستیم. در دسته‌ی پایین‌تر از ۶۹۹ دلار نیز هنوز از کارت‌های قدیمی انویدیا خارج از خانواده‌ی GTX مانند سری GeForce MX3xx استفاده خواهد شد.

درنهایت، لپ‌تاپ‌هایی که مجهز به کارت‌های گرافیک جدید جی‌فورس باشند، مانند محصولات مجهز به پردازنده‌های مرکزی جدید، به‌زودی به بازار عرضه می‌شوند. اگرچه بحران کنونی ویروس کرونا در جهان منجر به تأخیر در تاریخ عرضه‌ی بسیاری از محصولات دنیای فناوری شد، پردازنده‌های لپ‌تاپی رایزن ۴۰۰۰، هم‌اکنون نیز به روند عرضه وارد شده‌اند. در عین حال، لپ‌تاپ‌های مجهز به پردازنده‌های اینتل کامت لیک اس هم به‌زودی به بازار عرضه می‌شوند. درحال‌حاضر لپ‌تاپ‌های ایسوس مجهز به پردازنده‌ی رایزن در بازار وجود دارند که از کارت‌های گرافیک انویدیا جی‌فورس بهره می‌برند. محصولات مجهز به پردازنده‌های کامت لیک اچ هم در هفته‌های آتی به بازار عرضه خواهند شد.