آیا دوربین‌های پاپ‌آپ به فناوری رایج در گوشی‌های هوشمند تبدیل می‌شوند؟ – دیجیتال مارک

بسیاری از سازندگان گوشی‌های هوشمند، محصولاتی همراه‌با دوربین سلفی پاپ آپ به بازار عرضه کرده‌اند اما آیا این فناوری می‌تواند آینده‌ی دوربین سلفی در دستگاه‌ها را در دست خود بگیرد؟

بدون شک مشتریان یک برند از بزرگ‌ترین سرمایه‌های آن شرکت به شمار می‌روند؛ اما در دنیای گوشی‌های هوشمند، مشتریان می‌توانند به بزرگ‌ترین معضل تولیدکنندگان نیز تبدیل شوند. اغلب کاربران تمایل دارند بدون از دست دادن قابلیت‌های مهم و ویژگی‌های طراحی، بیشترین امکانات را در گوشی‌های هوشمند خود داشته باشند. در طی سال‌های اخیر علاقه‌ی خریداران به صفحه‌نمایش‌های بزرگ بیشتر شده است در حالی که حاشیه‌های نمایشگر کمتری طلب می‌کنند، یا انتظار دارند عمر باتری‌ افزایش یابد اما از ضخامت محصولات کاسته شود. این نیاز در حوزه‌ی دوربین‌های سلفی نیز دیده می‌شود. بسیاری از کاربران به دوربین‌های سلفی با رزولوشن بالا توجه می‌کنند تا بتوانند تصاویر سلفی با کیفیت‌تری را ثبت کنند. ایجاد محصولی با تمام این ویژگی‌ها در هر حوزه‌ای از صنعت دشوار خواهد بود اما در بخش گوشی‌های هوشمند به‌دلیل کوچک بودن قطعات و محدودیت در طراحی، کار بسیار سخت‌تر خواهد شد.

مسئله‌ی اصلی فضا است

پیچیدگی اصلی درباره‌ی گوشی‌های هوشمند، قرار دادن تعداد بسیاری از قطعات در فضای بسیار محدودی است. کافی است که باتری درون دستگاه قرار گیرد تا فضای اندکی برای سایر قطعه‌ها باقی بماند. ولی دوربین‌های پیشرفته‌ی کنونی با چندین لنز نیازمند فضای نسبتاً زیادی هستند و دوربین گوشی‌های هوشمند یکی از اولویت‌های اصلی مشتریان در انتخاب محصول به شمار می‌رود.

تولیدکنندگان مختلف با رویکردهای متفاوتی نسبت به مسئله‌ی کمبود فضا برای قطعات دوربین عمل کردند. برای مثال اپل تصمیم گرفت که دوربین اصلی دستگاه را کمی بیرون‌تر از بدنه‌ی اصلی قرار دهد و دوربین سلفی را نیز در شیار بالایی صفحه‌نمایش تعبیه کند. اما برخی از شرکت‌ها نیز سعی کردند نوآوری‌هایی در این زمینه ایجاد کنند و متوجه شدند با استفاده از سیستم متحرک برای دوربین سلفی، نیاز به تعبیه لنزهای ثابت در پنل جلویی دستگاه وجود نخواهد داشت. تلاش‌های گفته شده در نهایت منجر به تولید محصولاتی با دوربین‌های پاپ آپ شد.

دوربین‌های پاپ آپ فناوری نسبتاً جدیدی در گوشی‌های هوشمند به شمار می‌روند اما برای سال‌های زیادی در دوربین‌های عکاسی به‌عنوان مکانیسم فلاش استفاده شده است. اما نحوه‌ی عملکرد دوربین‌های پاپ‌ آپ در گوشی‌ها کمی متفاوت‌تر با فلاش دوربین‌های عکاسی است و به نوعی اختراع جدیدی محسوب می‌شود. همین مسئله باعث شده است تا به موضوعی داغ در طراحی گوشی‌ها تبدیل شود. اما آیا این روند در آینده ادامه پیدا خواهد کرد یا بعد از مدتی به باد فراموشی سپرده می‌شود؟

ایجاد فضای بیشتر در گوشی‌ها یک معضل قدیمی است و حتی در عصر قبل از آیفون نیز تولیدکنندگان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند. تلاش برای طراحی‌ بهتر و ایجاد فضای بیشتر موجب عرضه‌ی محصولات انقلابی بسیاری مانند گوشی‌ تاشوی موتورولا Razr V3 در سال ۲۰۰۴ یا گوشی کشویی O2 XDA II مبتنی بر ویندوز موبایل شد. اما در آن زمان مشکل اصلی سازندگان، دوربین گوشی‌ها نبود بلکه مربوط به صفحه کلید فیزیکی می‌شد. تمرکز اصلی این دستگاه‌ها در پنهان کردن صفحه کلید برای مواقع غیر ضروری بود تا محصول کوچک‌تر و کاربردی‌تر به نظر برسد. این مشکل تا زمان معرفی آیفون وجود داشت اما در نهایت صفحه کلید مجازی به‌عنوان یک استاندارد در میان اغلب سازندگان پذیرفته شد و این مشکل برای همیشه از بین رفت.

عطش برای فضای بیشتر

ممکن است که مشکل صفحه کلید‌های فیزیکی رفع شده باشد، اما چند سال بعد مشکل بزرگ‌تری گریبان سازندگان گوشی‌های هوشمند را گرفت. طراحی‌های قدیمی، فضای کافی برای قرارگیری ماژول‌های دوربین جدید با چندین لنز را نداشتند. همچنین کاهش حاشیه‌های نمایشگر و بزرگ‌تر کردن اندازه‌ی پنل نمایشگر موجب شده بود تا باتری‌های بزرگ‌تری برای تأمین انرژی مورد استفاده قرار بگیرد و در نهایت فضای کمتری برای سایر قطعات باقی بماند. در زمان مشابه نیز تعداد لنزها و سنسورها در حال افزایش بود.

در سال ۲۰۱۷ آیفون X معرفی شد که دوربین اصلی آن نه از یک لنز بلکه از دو لنز در کنار یک فلاش بهره می‌برد. در قسمت جلویی دستگاه نه‌تنها سنسورهای متداول وجود داشتند بلکه دوربین مادون قرمز، دوربین اصلی سلفی و حسگر مخصوص Face ID نیز قرار گرفته بود. برای قرار دادن تمامی این قابلیت‌ها در پنل جلویی دستگاه تنها دو راه‌حل وجود دارد. راه‌حل اول ایجاد یک شکاف برای تمامی سنسورها و دوربین‌ها در بالای نمایشگر است و راه‌حل دوم نیز ایجاد حفره در نمایشگر برای قرار دادن آن‌ها است. چنین طراحی در محصولاتی مانند گلکسی S10 و محصولات اخیر اپل دیده می‌شود.

اما در سوی دیگر راه‌حل سومی وجود دارد که برای اولین‌بار توسط هواوی در سال ۲۰۱۵ معرفی شد و اکنون بسیاری از شرکت‌ها در حال استفاده از آن هستند. اگر از دوربین سلفی به‌صورت دائم استفاده نشود پس نیازی نیست که در بخش ثابتی قرار گیرد؛ این ایده موجب شد تا هواوی طرح هوشمندانه‌ای برای قرارگیری دوربین سلفی پاپ آپ ارائه دهد. اولین محصول هواوی که از دوربین پاپ آپ بهره می‌برد Shot X بود که دوربین اصلی در آن می‌توانست به دوربین سلفی نیز تبدیل شود. اما محصول مذکور موفقیت تجاری وسیعی کسب نکرد و ایده‌ی دوربین آن نیز چندان مورد توجه قرار نگرفت. در سال ۲۰۱۸ ویو، گوشی Nex را با دوربین سلفی پاپ آپ روانه‌ی بازار کرد اما این دوربین قابلیت تشخیص چهره برای باز کردن قفل گوشی را نداشت. سپس محصول پیشرفته‌تری با نام V15 Pro عرضه شد که از فیس آنلاک توسط دوربین سلفی پاپ آپ نیز پشتیبانی می‌کرد. همچنین شرکت‌های دیگری نیز مانند وان پلاس و Realme نیز از راهکار مشابه در محصولات اخیر خود استفاده کرده‌اند. اما برخی سازندگان مانند شیائومی، لنوو و اوپو سعی کردند ایده‌ای مشابه با فیلم‌های ماتریکس را اجرا کنند و بر استفاده از پنل‌های کشویی برای قرارگیری دوربین سلفی اصرار می‌ورزند.

سامسونگ نیز روش‌های گوناگونی را امتحان کرده است و یکی از آن‌ها مربوط به دوربین اصلی چرخان می‌شود. در گلکسی A80 نه‌تنها دوربین سلفی به‌صورت پاپ‌آپ طراحی شده است بلکه از سیستم لنز چرخان برای تبدیل دوربین اصلی ۴۸ مگاپیکسلی به دوربین سلفی نیز بهره می‌برد. ایسوس نیز از قابلیت مشابه در ذن‌فون ۶ استفاده کرده است. البته پدید‌آورنده‌ی اصلی چنین سیستمی اوپو شناخته می‌شود که اولین‌بار در گوشی N3 از آن استفاده کرد اما توجه چندانی به آن نشد تا اینکه اکنون دوباره مورد علاقه‌ی سازندگان قرار گرفته است.

کدام فناوری برای دوربین سلفی بهتر است؟

مهم نیست که از کدام قابلیت برای قرارگیری دوربین سلفی در گوشی‌های هوشمند استفاده شود، زیرا اساس کار دوربین‌ها یکسان است. همه‌ی دوربین‌ها نیازمند لنز برای ورود نور و تماس آن با حسگر هستند و هرچقدر اندازه‌ی این لنز بزرگ‌تر باشد معمولا کیفیت بهتری را ارائه می‌دهد. برای مثال طراحی قطره‌ای شکل دوربین سلفی موجب می‌شود تا فضای بسیار کمی برای لنز وجود داشته باشد. آیفون XS Max از یک لنز با فوکوس ثابت و فاصله‌ی کانونی معادل با ۳۲ میلی‌متر بهره می‌برد و میزان گشادگی دیافراگم آن برابر با ۲.۲ است. گشادگی دیافراگم معیار خوبی برای اندازه‌گیری میزان نور ورودی است و هرچه این مقدار کمتر باشد، نور بیشتری وارد می‌شود و کیفیت عکاسی افزایش پیدا می‌کند. در سوی دیگر فاصله‌ی کانونی مشخص می‌کند که چه مقداری از تصویر واقعی توسط دوربین قابل ثبت است و هرچه میزان آن کمتر باشد فضای بیشتری از تصویر در فریم دوربین قرار می‌گیرد.

برای مثال می‌توان به دوربین سلفی گلکسی S10 اشاره کرد که میزان گشودگی دیافراگم در آن برابر با ۱.۹ است و در مقایسه با محصول اپل، رقم بهتری محسوب می‌شود و فاصله‌ی کانونی ۲۵ میلی‌متر را ارائه می‌دهد. جالب است بدانید این ارقام برای دوربین اصلی آیفون برابر با ۱.۸ و ۲۶ میلی‌متر است که روی کاغذ بسیار نزدیک به دوربین سلفی پرچم‌دار سامسونگ قرار می‌گیرد. برای دسته‌‌ی دوربین‌های سلفی پاپ‌آپ نیز می‌توانیم وان پلاس ۷ را نام ببریم که گشادگی دیافراگم در آن ۲.۰ و فاصله‌ی کانونی نیز ۲۵ میلی‌متر است که این مقدار برابر با دوربین اصلی بسیاری دیگر از گوشی‌های هوشمند است.

آیا حباب پاپ‌آپ از بین می‌رود؟

به نظر شما آینده‌ی دوربین‌های سلفی در دست فناوری پاپ‌آپ قرار دارد؟ احتمال چنین پدیده‌ای بسیار کم است. یکی از مهم‌ترین دلایل این امر، وجود تعداد زیاد قطعات مکانیکی و متحرک در دوربین‌های پاپ‌آپ است که موجب می‌شود استحکام و عمر مفید چنین محصولاتی کاهش پیدا کند. همچنین مسئله‌ وقتی دشوارتر می‌شود که چنین قطعاتی روی محصولی قرار گیرد که ساعت‌های زیادی درون جیب و کیف کاربران سپری می‌کند و در به‌ طور دائم در معرض جرم و آلودگی‌های محیطی است. اگر قطعات متحرک از موتور استفاده کنند، آسیب‌پذیری دیگری برای فناوری پاپ‌آپ محسوب می‌شود. از کار افتادن موتور یکی از خطرهای همیشگی خواهد بود که در نهایت دوربین را از دسترس کاربر خارج می‌کند. کاهش عمر مفید باتری نیز از سایر عوامل مشکل‌ساز است مخصوصا برای کاربرانی که در طی روز به دفعات متعددی از دوربین سلفی استفاده می‌کنند.

راه‌کار دیگر برای حذف دوربین سلفی، استفاده از صفحه‌نمایش و بدنه‌ی منعطف است که ممکن است بازدهی بسیار بیشتری نسبت به فناوری‌های کنونی داشته باشد. اگرچه تاکنون محصول موفقی از لحاظ تجاری در این بخش به بازار عرضه نشده است اما گزارش‌ها نشان می‌دهد شرکت‌های بسیاری از جمله اپل در حال صرف هزینه‌ی بسیار برای توسعه و ساخت چنین دستگاه‌هایی هستند.

همچنین نباید فراموش کنیم که فناوری کنونی حاشیه‌های باریک، قطره‌ای یا سوراخ در نمایشگر تا حدود زیادی کارایی بالایی دارند و نیازهای بسیاری از کاربران را برآورده می‌کنند. سازندگان نیز با توجه به همین مسئله سعی می‌کنند محصولات جدید خود را با تغییرات کمتری عرضه کنند تا بهای پایین‌تری نیز بابت تحقیقات بپردازند. البته در این میان ایده‌های خلاقانه‌ی جدیدی نیز از سوی شرکت‌های مختلف ارائه می‌شود. برای مثال سامسونگ اعلام کرده است که در حال کار روی حسگر زیر نمایشگر است که کیفیت تصویربرداری آن تفاوتی با فناوری کنونی ندارد و حتی اوپو نمونه‌ی اولیه از چنین فناوری را رونمایی کرده است. البته طبق ادعای نشریه‌ی ورج، اوپو اعلام کرده است که این فناوری کیفیت پایین‌تری نسبت به نمونه‌های کنونی دارد.

در نهایت به نظر می‌رسد دوربین‌های سلفی پنهان در زیر نمایشگر، قدم بزرگ بعدی در صنعت گوشی‌های هوشمند باشند. به کمک چنین حالتی، نمایشگرهای کاملا یکپارچه در گوشی‌های هوشمند پدید می‌آیند که هیچ‌گونه بریدگی یا حاشیه‌ای نخواهند داشت. همچنین نیاز به قطعه‌های مکانیکی و متحرک نیز در محصولات کاهش می‌یابد و شاید فضای بیشتری برای سایر بخش‌ها فراهم شود.