برای کنترل فشارخون چقدر ورزش لازم است؟

پژوهشی جدید نشان می‌دهد اگر می‌خواهید همگام با افزایش سن، از خود دربرابر فشارخون بالا محافظت کنید، از اوایل بزرگ‌سالی ورزش کنید و در دوران میان‌سالی نیز میزان ورزش‌تان را درحد لازم نگه دارید. البته براساس این مطالعه‌ که بیش از پنج‌هزار نفر در چهار شهر آمریکا را در نظر گرفته بود، عوامل اجتماعی می‌توانند این کار را برای برخی افراد دشوارتر کنند. کریستین بیبینز دومینگو، نویسنده مطالعه و همه‌گیرشناس دانشگاه کالیفرنیا در سانفران‌سیسکو گفت: «نوجوانان و کسانی که در اوایل دهه‌ی سوم زندگی‌شان هستند، ممکن است ازنظر جسمی فعال باشند؛ اما این الگوها با افزایش سن تغییر می‌کند.»

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که ورزش فشارخون را کاهش می‌دهد؛ اما به‌گفته‌ی بیبینز دومینگو، کار جدید نشان می‌دهد که حفظ فعالیت بدنی در بزرگ‌سالان جوان، بیشتر از آنچه قبلا توصیه شده‌، ممکن است به‌ویژه برای پیشگیری از فشارخون بالا مهم باشد.

به‌گزارش ساینس‌الرت، فشارخون بالا وضعیتی جدی است که میلیاردها نفر را در سراسر جهان تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این وضعیت می‌تواند به حمله قلبی و سکته منجر شود و عامل خطری برای ابتلا به زوال عقل در دوران پیری باشد. براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، تقریبا از هر چهار مرد یک نفر و از هر پنج زن، یک نفر به فشارخون بالا دچار است؛ اما بیشتر افراد دچار فشارخون بالا حتی نمی‌دانند دچارش هستند. از‌این‌رو، اغلب به فشارخون بالا «قاتل خاموش» گفته می‌شود.

با‌این‌حال، روش‌هایی برای تغییر فشارخون بالا وجود دارد که یکی از آن‌ها ورزش محسوب می‌شود که مطالعه جدید بر آن تمرکز کرده است. در این مطالعه، بیش از ۵،۱۰۰ فرد بزرگ‌سال حضور داشتند و وضعیت سلامتی‌شان با اندازه‌گیری‌های فیزیکی و پرسشنامه‌هایی درباره عادات ورزش، استعمال دخانیات و مصرف الکل پیگیری شد. در هر ارزیابی بالینی، فشارخون سه بار اندازه‌گیری می‌شد (با یک دقیقه فاصله) و برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها شرکت‌کنندگان براساس نژاد و جنس به چهار گروه طبقه‌بندی شدند.

در تمامی گروه‌ها (در میان مردان و زنان و در دو گروه نژادی) میزان فعالیت بدنی از ۱۸ تا ۴۰ سالگی کاهش پیدا کرده بود و در دهه‌های بعدی، نرخ فشارخون افزایش پیدا می‌کرد و میزان فعالیت بدنی کمتر می‌شد. این موضوع نشان می‌دهد دوران اولیه بزرگ‌سالی زمان مهمی برای پیشگیری از فشارخون در میان‌سالی به‌کمک برنامه‌های ورزشی است. جیسون ناگاتا، نویسنده مقاله گفت:

تقریبا نیمی از شرکت‌کنندگان در دوران اول بزرگ‌سالی فعالیت بدنی‌شان کمتر از حد بهینه‌ بود که ارتباط معناداری با آغاز فشارخون بالا داشت و نشان می‌داد باید حداقل مقدار توصیه‌شده ورزش را افزایش دهیم.

وقتی پژوهشگران افرادی را بررسی کردند که در اوایل بزرگ‌سالی پنج ساعت در هفته ورزش متوسط انجام می‌دادند (دو برابر حداقل مقدار توصیه‌شده کنونی برای افراد بزرگ‌سال)، دریافتند این میزان فعالیت بدنی خطر فشارخون بالا را به‌اندازه چشمگیری کاهش می‌داد؛ خصوصا اگر افراد عادات ورزشی‌شان را تا ۶۰ سالگی حفظ می‌کردند. پژوهشگران در مقاله‌شان می‌نویسند: «دستیابی به دو برابر میزان حداقل فعالیت بدنی توصیه‌شده کنونی برای بزرگ‌سالان ممکن است به‌منظور پیشگیری از فشارخون بالا مفیدتر از پیروی از حداقل دستورالعمل‌ها باشد.»

حفظ فعالیت بدنی هفتگی در میان‌سالی در میان تصمیمات تغییردهنده زندگی و افزایش مسئولیت‌ها آسان نیست. این وضعیت ممکن است خصوصا پس از دوره دبیرستان و هنگامی درست باشد که فرصت‌ فعالیت بدنی با انتقال افراد بزرگ‌سال جوان به دانشگاه و محل کار و بچه‌دارشدن کاهش پیدا می‌کند.

مطالعه یادشده مچنین نشان داد چگونه مردان و زنان سیاه‌پوست درمقایسه‌با همتایان سفیدپوستشان مسیرهای سلامتی متفاوتی تجربه می‌کنند. در ۴۰ سالگی، میزان فعالیت بدنی در میان مردان و زنان سفیدپوست به حالت هموار درمی‌آمد؛ درحالی‌که این فعالیت در شرکت‌کنندگان سیاه‌پوست همچنان رو به کاهش بود. در ۴۵ سالگی، نرخ فشارخون بالا در زنان سیاه‌پوست از مردان سفیدپوست فراتر رفت؛ درحالی‌که زنان سفیدپوست در این مطالعه در دوران میان‌سالی کمترین نرخ فشارخون را تجربه می‌‌کردند. در ۶۰ سالگی، بین ۸۰ تا ۹۰ درصد از مردان و زنان سیاه‌پوست به فشارخون بالا دچار بودند؛ ولی این میزان در مردان سفیدپوست کمتر از ۷۰ درصد بود و حدود نیمی از زنان سفیدپوست فشارخون بالا را تجربه می‌کردند.

پژوهشگران این نابرابری‌های نژادی آشکار را ناشی از عوامل اجتماعی‌اقتصادی مختلف دانستند؛ البته به‌جز تحصیلات دبیرستان، این عوامل در مطالعه حاضر ارزیابی نشد. ناگاتا گفت: «اگرچه مردان جوان سیاه‌پوست ممکن است در ورزش‌ها بیشتر مشارکت کنند، عوامل اجتماعی‌اقتصادی ا محله‌های زندگی و کار یا مسئولیت‌های خانوادگی ممکن است از ادامه شرکت آن‌ها در فعالیت بدنی در دوران بزرگ‌سالی جلوگیری کند.»

این مطالعه در مجله‌ی American Journal of Preventive Medicine منتشر شد.