توقف تولید SSD-های صرفا Optane اینتل مخصوص مشتریان عادی

در حرکتی تعجب‌برانگیز و بدون هیاهوی خاص، اینتل در اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرد قصد دارد تولید تمامی درایوهای اس اس دی صرفا اپتین (Optane) را برای مشتریان عادی متوقف کند. نکته‌ی تعجب‌برانگیزتر این است که اینتل می‌گوید محصولات مذکور قرار نیست با محصولات جدیدتری جایگزین شوند. براساس گزارش خبرگزاری تامز هاردور، به‌نظر می‌رسد اکنون باید دوران درایوهای Optane SSD مخصوص افراد حرفه‌ای کلاس دسکتاپ را تمام‌شده به‌حساب بیاوریم.

از قرار معلوم، اینتل تولید مدل‌های Optane Memory M10 و ۸۰۰P و ۹۰۰P و ۹۰۵P را برای همیشه متوقف کرده است. درایوهای اس اس دی یادشده تنها درایوهای SSD اپتین کلاس دسکتاپ در این خانواده محسوب می‌شوند. اینتل در توضیحات مربوط به توقف تولید درایوهای ۹۰۰P و ۹۰۵P گفته است قصد ندارد درایو Optane Memory SSD پرظرفیت جدیدی را به‌عنوان محصول جایگزین این دو برای مشتریان عادی در دسترس قرار دهد. گویا اینتل می‌خواهد برای این بخش از بازار روی Optane Memory H20 با فضای ذخیره‌سازی حالت جامد (Solid State Storage) تمرکز کند.

توقف تولید درایوهای اینتل به سری M10 و ۸۰۰P نیز گسترش پیدا می‌کند و در بخش توضیحات آن‌ها نیز، به محصولات سری Optane Memory H20 اشاره شده است. درایوهای ذخیره‌سازی H20 حافظه‌ی Optane دارند که روی دستگاهی واحد با حافظه‌ی فلش QLC جفت شده است. این نوع درایوها ازلحاظ سرعت انتقال به پای درایوهایی نمی‌رسند که صرفا از استاندارد Optane استفاده می‌کنند و حتی کلاس آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. درایوهای یادشده در اصل برای لپ‌تاپ‌ها و بازار OEM طراحی شده‌اند.

بازه‌ی زمانی تعیین‌شده‌ی اینتل برای آغاز رسمی توقف تولید به‌طرز اعجاب‌انگیزی کوتاه است. در زمان انتشار بیانیه‌ی اینتل، تمامی محصولاتی که تولیدشان متوقف شده است، از دسترس خارج شده‌اند. همچنین، برخی از محصولات نظیر محصولات سری ۸۰۰P چند روز قبل از انتشار اطلاعیه، فروششان متوقف شد.

ظاهرا سری آخر سفارش‌های تمامی این درایوهای اینتل قرار است ۲۶ فوریه‌ی ۲۰۲۱ (۸ اسفند ۱۳۹۹) به‌دست مشتریان برسد. تمامی درایوهای اینتل که تولیدشان متوقف شده، به نسل اول حافظه‌ی اپتین (۳D XPoint) مجهز هستند؛ اما تیم آبی مدتی پیش درایو جدید Optane SSD P5800X را برای مصارف سرور رونمایی کرد. این درایو جدید نسل دوم حافظه‌های اپتین را نخستین‌بار به بازار وارد می‌کند و همین موضوع نشان می‌دهد اینتل خود را به ادامه‌ی استفاده از حافظه‌ی اپتین برای بازار سازمانی متعهد می‌داند. در‌حال‌حاضر، به‌نظر نمی‌رسد نسل دوم اپتین به سیستم‌های دسکتاپ بیاید. 

فهرست درایوهایی که تولیدشان متوقف شده است، تمامی فرم‌فاکتورها و خانواده‌های مختلف درایوهای کلاس دسکتاپ را شامل می‌شود. درادامه، فهرست این درایوها را مشاهده می‌کنید:

• Optane Memory 900P و ۹۰۵P: فرم‌فاکتور AIC، ظرفیت ۲۸۰ گیگابایت، ۴۸۰ گیگابایت، ۹۶۰ گیگابایت و یک ترابایت
• Optane Memory 900P و ۹۰۵P: فرم‌فاکتور U.2، ظرفیت ۲۸۰ گیگابایت، ۴۸۰ گیگابایت، ۹۶۰ گیگابایت و ۱٫۵ ترابایت
• Optane Memory 905P: فرم‌فاکتور M.2 و ظرفیت ۳۸۰ گیگابایت
• Optane Memory M10: فرم‌فاکتور M.2، ظرفیت ۱۶ گیگابایت، ۳۲ گیگابایت و ۶۴ گیگابایت
• Optane Memory 800P: فرم‌فاکتور M.2 و ظرفیت ۵۸ گیگابایت و ۱۱۸ گیگابایت

اینتل در آغاز سفری چندساله به‌منظور فروش کسب‌و‌کار NAND خود به شرکت اس کی هاینیکس (SK Hynix) است؛ اما همچنان قصد دارد کسب‌و‌کار و IP حافظه‌ی اپتین را برای خود نگه دارد. این اتفاق به‌هیچ‌وجه تعجب‌برانگیز نیست؛ زیرا اینتل و مایکرون فناوری ۳D XPoint، اساس درایوهای اپتین را به‌صورت مشترک طراحی ‌کرده‌اند و برای دیگر تولیدکنندگان حافظه دردسترس قرار ندارد. به‌لطف فناوری ۳D XPoint، اینتل موفق شده است ‌محصولی منحصربه‌فرد برای بازار محصولات سازمانی تولید کند.

به‌نظر می‌رسد تصمیم اینتل برای حضور کم‌رنگ‌تر در بازار حافظه‌های NAND با متمرکزسازی برند اپتین روی بازار سازمانی هم‌زمان شده است. محصولات اپتین اینتل برای دیتاسنتر شامل حافظه‌های پایدار DIMM این شرکت نیز می‌شوند در نقش مکملی برای حافظه‌ی اصلی فعالیت می‌کنند؛ قابلیتی که صرفا اینتل ارائه می‌دهد. 

درایوهای Optane Memory اینتل برای بازار مشتریان عادی سریع‌ترین درایوهای SSD دنیا هستند و تقریبا در تمامی معیارهای تصورپذیر به‌غیر از قیمت و ظرفیت، درایوهای SSD مبتنی‌بر NAND را شکست می‌دهند. تحلیلگران می‌گویند به‌دفعات پیش می‌آید که محصولات ارزان و به‌اندازه‌ی کافی قدرتمند در بازار برنده می‌شوند. قیمت و ظرفیت بسیار متنوع درایوهای TLC SSD در‌کنار عملکرد موفقشان برای بسیاری از مشتریان معیارهایی هستند که باعث شده‌اند میزان تقاضای مشتریان عادی برای درایوهای Optane کاهش یابد و محصولات این خانواده مخصوص بازار ورک‌استیشن‌ها یا کاربران بسیار حرفه‌ای باشند. با وجود این مشکلات، درایوهای اپتین اینتل همچنان تنها درایوهای SSD تقویت‌شده با ۳D XPoint محسوب می‌شوند تا تیم آبی محصولی کاملا منحصربه‌فرد در دنیای SSDها داشته باشد. 

احتمال کمی وجود دارد که اینتل در آینده بخواهد درایوهای اس اس دی اپتین جدیدی برای بازار مشتریان عادی تولید کند. اگر اینتل چنین قصدی داشت، به‌احتمال بسیار زیاد با توقف تولید مدل‌های فعلی، مدل‌های جدید را معرفی و عرضه می‌کرد. تجربه نشان می‌دهد اینتل معمولا تا وقتی محصولات جدیدش معرفی نشوند، تولید محصولی را متوقف نمی‌کند؛‌ مگر اینکه بخواهد آن محصول را برای همیشه کنار بگذارد.