دمای ۱۱۰ درجه‌ای حافظه GDDR6X در RTX 3080 و RTX 3090 هنگام استخراج اتریوم – دیجیتال مارک

ابزار محبوب پایش سخت‌افزار HWInfo64 به‌تازگی به‌روزرسانی جدیدی را دریافت کرد؛ نسخه‌ی ۶.۴۲ که قابلیتی تحت عنوان GDDR6X Memory Junction Temperature (دمای نقطه‌ی اتصال حافظه‌ی GDDR6X) در آن به نرم‌افزار افزوده شده است. کاربران کارت‌های گرافیک سری آمپر انویدیا همچون RTX 3080 یا RTX 3090 که حافظه‌ی آن‌ها از نوع GDDR6X است، با این ویژگی امکان بررسی درجه‌ی حرارت حافظه‌ی VRAM خودشان را خواهند داشت. باتوجه‌به گزارش‌های پیشین منتشرشده از یافته‌های وب‌سایت Igor’s lab درباره‌ی داغ‌شدن خطرناک ماژول‌های GDDR6X در نسخه‌ی فاندر RTX 3080، چنین قابلیتی به‌ویژه برای دارندگان این کارت‌های گرافیک مفید خواهد بود.

وب‌سایت ExtremeTech با انجام آزمایش‌هایی با استفاده از نسخه‌ی ۶.۴۲ نرم‌افزار HWInfo64، برخی از دماهای بالای حافظه‌ی VRAM که Igor’s lab مشاهده کرده بود را اعتبارسنجی کرده است. اجرای مکرر بازی Metro Exodus به مدت چند دقیقه با تنظیمات ۴K Ultra روی نسخه‌ی فاندر RTX 3080 سبب شد تا دمای ماژول‌های GDDR6X در بیشترین حالت به ۱۰۲ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد. بیشینه دمای مجاز برای نقطه‌ی اتصال حافظه‌ی GDDR6X درحدود ۹۵ درجه‌ی سانتی‌گراد است.

بااین‌حال، هنگام فعال‌کردن قابلیت‌های DLSS‌ و رهگیری پرتو (Ray Tracing)، بیشینه دمای ماژول‌های حافظه تغییر می‌کند. کارت گرافیک RTX 3080 هنگام اجرای بازی Metro Exodus روی تنظیمات مشابه در بیشترین حالت دمای ۹۴ درجه را ثبت کرد. همچنین، ExtremeTech با اجرای بازی Cyberpunk 2077 روی نسخه‌ی فاندر RTX 3090 هنگام فعال‌بودن DLSS و رهگیری پرتو، این کارت گرافیک را نیز آزمایش کرد. دماهای GDDR6X برای محصول مذکور تا ۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد بالا رفت.

بااین‌حال، هنگامی که نوبت به استخراج اتریوم می‌رسد، درجه‌ی حرارت مسیر کاملا متفاوتی را طی می‌کند. با استخراج رمزارز یادشده با استفاده از کارت‌های گرافیک RTX 3080 و RTX 3090، ماژول‌های GDDR6X دمای بسیار بالاتر ۱۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد را تجربه کردند. به‌علاوه، پردازنده‌ی گرافیکی برای جبران دمای بسیار بالای VRAM‌، سرعت کلاک خودش را به‌شدت کاهش داد. افزایش دمای ماژول‌های GDDR6X، در تمامی کارت‌های گرافیک آمپر با این نوع حافظه از تمامی عرضه‌کنندگان اتفاق افتاده است. برخی استخراج‌کننده‌های رمزارز برای افزایش عملکرد کارت‌های گرافیک تا بیشترین حد، آن را اورکلاک می‌کنند؛ بااین‌حال، چنین مسئله‌ای حتی پیش از اورکلاک پردازنده‌ی گرافیکی رخ می‌دهد.

برای کاهش دماهای GDDR6X که تنها هنگام بالا رفتن تا آستانه‌ی ۱۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد باعث افت عملکرد RTX 3080 و RTX 3090 می‌شود راه‌کارهای مختلفی وجود دارد. کارکنان ExtremeTech برای کاهش سرعت کلاک پردازنده‌ی گرافیکی و حافظه‌ی GDDR6X تا حد ممکن از نرم‌افزار MSI Afterburner استفاده کردند و سرعت فرکانس آن‌ها را به‌ترتیب ۴۵۰ و ۵۰۲ مگاهرتز پایین آوردند که البته، این اقدام نیز بی‌تأثیر بود. پس از چند دقیقه،َ سرعت‌های کلاک پردازنده‌ی گرافیکی کارت‌های گرافیک ۹۰۰ تا ۹۵۰ مگاهرتز کاهش یافت؛ بااین‌حال عملکرد آن‌ها در استخراج رمزارز هنوز مناسب باقی ماند. سرانجام، پایین‌آوردن حداکثر قدرت تا ۶۰ درصد، کاهش دمای VRAM تا ۹۰ درجه را امکان‌پذیر کرد؛ اما عملکرد استخراج نیز حدود ۶۰ تا ۶۵ مگاهرتز افت کرد.

این دماهای بالای نقطه‌ی اتصال اندکی باعث نگرانی است، ولی نحوه‌ی تأثیر بلندمدت آ‌ن روی کارت‌های گرافیک در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. از نظر انویدیا، برای گیمینگ در دمای ۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد یا پایین‌تر، کارت‌های گرافیک این شرکت مشکل چندانی نخواهند داشت. از طرف دیگر، استخراج شبانه‌روزی رمزارز درحالی‌که حافظه با دمای ۱۰۰ تا ۱۱۰ درجه کار می‌کند، به‌نوعی ممکن است باعث خرابی زودهنگام کارت گرافیک شود.

اینکه چرا انویدیا اجازه می‌دهددمای تراشه‌های GDDR6X تا این حد افزایش یابد چندان مشخص نیست. همچنین، معلوم نیست که «دمای نقطه‌ی اتصال حافظه‌ی GDDR6X» دقیقا به چه معنی است. احتمال دارد که مفهوم این گزینه، سنجش داخلی دمای گرم‌ترین بخش از تراشه‌های GDDR6X باشد. لازم است دوباره یادآوری شود که ظاهرا پیش از افزایش دما تا آستانه‌ی ۱۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، سرعت کلاک پردازنده‌ی گرافیکی کارت‌های گرافیک انویدیا کاهش نمی‌یابد.

کاربرانی که با استفاده از HWInfo64، متوجه شدند حافظه‌ی GDDR6X کارت گرافیکشان دمای بسیار بالایی دارد، بهتر است تنظیمات پیش‌فرض را روی این محصول اعمال کنند. در صورت استخراج رمزارز نیز لازم است تا محدوده‌ی قدرت کارت گرافیک کاهش یابد یا حداقل امیدوار بود که دمای ۱۰۰ تا ۱۱۰ درجه‌ای مشکلی ایجاد نمی‌کند.