۱۰ رکورد علمی که در سال ۲۰۲۰ شکسته شد در دیجیتال مارک

امسال پر از کشفیات علمی رکوردشکن بود. برخی عنوان «قدیمی‌ترین» را از آن خود کردند؛ از جمله گردوغبار ستاره‌ای هفت میلیاردساله که به‌عنوان قدیمی‌ترین ماده‌ی روی زمین شناسایی شد و گور ۳۱ هزار ساله‌ای که بقایای قدیمی‌ترین دوقلوهای همسان را که تاکنون پیدا شده است، در خود جای داده بود. برخی دیگر عنوان «طولانی‌ترین» را به دست آوردند؛ از جمله پرواز پرنده‌ای که ۱۱ روز مستقیم از آلاسکا به نیوزیلند سفر کرد و صاعقه‌ای که تا بیش از ۷۰۰ کیلومتر گسترش یافت. در ادامه بنا به گزارش وب‌گاه لایوساینس، ۱۰ رکورد علمی که در سال ۲۰۲۰ شکسته شد، آورده شده است.

طولانی‌ترین پرواز پرنده

_{نوک‌انبری‌های دم‌نواری از نظر پرواز، پرندگان شگفت‌انگیزی هستند و بدون توقف هزاران مایل سفر می‌کنند}

پرنده‌ای منقاربلند به رنگ مس که دارای صدای بلندی است، پاییز امسال رکورد طولانی‌ترین پرواز بدون توقف در جهان را شکست. در تاریخ ۱۶ سپتامبر، پرنده نر نوک‌انبری دم نواری (Limosa lapponica) که ۴BBRW نام گرفته است، از جنوب غربی آلاسکا به پرواز درآمد و به‌ مدت ۱۱ روز به‌طور مستقیم به ‌سمت نیوزیلند حرکت کرد و فاصله‌ای در حدود ۱۲۲۰۰ کیلومتر را پیمود. رکورد قبلی مربوط به ماده‌ای از این گونه پرنده بود که در سال ۲۰۰۷ حدود ۱۱,۵۰۰ کیلومتر را طی کرد و ۹ روز درحال پرواز بود. استقامت پرواز این پرندگان مشهور است؛ اما سفر ۴BBRW که با بادهای شرقی طولانی شد، بسیار شگفت‌انگیز بود.

طویل‌ترین جانور کشف‌شده تاکنون

_{تصویری از حلقه‌های یک سیفونوفور طویل}

پژوهشگران هنگام کاوش دره‌های عمیق نزدیک سواحل استرالیا، موجود رشته‌ای بسیار طویلی پیدا کردند که به‌گفته‌ی آن‌ها، ممکن است بزرگ‌ترین جانوری باشد که تاکنون کشف شده است. این موجود که سیفونوفور (ماشوره‌دار یا لوله‌دار) نام دارد، ۴۵ متر طول داشت و درواقع از موجودات ریز بسیاری تشکیل شده است که زوئید‌ یا زیاسا نامیده می‌شود. هر زوئید به زندگی خود مشغول است؛ اما همیشه همراه‌ با گروهی از زوئیدها است و عملکردی برای کل سیفونوفور انجام می‌دهد.

تصویر با طولانی‌ترین نوردهی

_{این تصویر ۲۹۵۳ رد قوس‌دار از خورشید را حین طلوع و غروب طی دوره‌ی هشت سال و یک ماه نشان می‌دهد}

هشت سال پیش یکی از دانشجویان دانشگاه هرتفوردشایر که رجینا والکنبرگ نام دارد، دوربین دست‌ساز خود را روی تلسکوپی در رصدخانه دانشگاه قرار داد و در نهایت آن را فراموش کرد. به این ترتیب دوربین از سال ۲۰۱۲، هر روز سفر خورشید در آسمان را ثبت می‌کرد. این تصویر شاید تصویری با طولانی‌ترین نوردهی باشند که تاکنون گرفته شده است. والکنبرگ که اکنون یک تکنسین عکاسی است، می‌گوید: «قصد نداشتم این مواجهه‌ی طولانی را ثبت کنم؛ ولی درکمال تعجب، دوربین به کار خود ادامه داده بود.» تصویر حاصل همگام با طلوع و غروب خورشید، ۲۹۵۳ قوس نور را نشان می‌داد.

بزرگ‌ترین لاک‌پشتی که تاکنون زندگی کرده است

_{نمایشی از لاک‌پشت‌های غول‌پیکر باستانی که به ‌دنبال غذا درحال شنا هستند}

لاک‌پشتی باستانی که ۸ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد و دارای لاکی بود که ضخامت آن به حدود ۲٫۵ متر می‌رسید، ممکن است بزرگ‌ترین لاک‌پشتی باشد که تاکنون زندگی کرده است. این موجود باستانی متعلق به گونه‌ی Stupendemys geographicus بود که اکنون منقرض شده است و در دوران میوسن (۱۲ تا ۵ میلیون سال)، در شمال آمریکای جنوبی زندگی می‌کرد. طبق مطالعه‌ی منتشرشده در مجله‌ی Science Advances، وزن این جانور به حدود ۱۱۴۵ کیلوگرم می‌رسید که تقریبا ۱۰۰ برابر سنگین‌تر از نزدیک‌ترین خویشاوند زنده‌اش یعنی لاک‌پشت رودخانه آمازون (Peltocephalus dumerilianus) و دو برابر بزرگ‌ترین لاک‌پشت زنده یعنی لاک‌پشت پشت‌چرمی (Dermochelys coriacea) بوده است.

قدیمی‌ترین دوقلوهای همسان

_{نوزادان دوقلو در محوطه‌ی باستان‌شناسی کرمس واختبرگ در اتریش}

یک گور بیضی‌شکل ۳۱ هزار ساله که در محوطه باستان‌شناسی کرمس واختبرگ در اتریش پیدا شد، بقایای نوزادان دوقلوی همسان را در خود جای داده بود که احتمالا قدیمی‌ترین دوقلوهای همسان شناخته‌شده در جهان هستند. این گور در سال ۲۰۰۵ کشف شد؛ اما پژوهشگران در تجزیه‌و‌تحلیلی جدید، از DNA باستانی برای تأیید این موضوع استفاده کردند که دو قلوها همسان و احتمالا خویشاوند نوزاد ۳ ماهه‌ای بودند که در گوری نزدیک کشف شد. براساس مطالعه که در مجله‌ی Communications Biology منتشر شد، یکی از نوزادان مدت کوتاهی پس از تولد از دنیا رفته  و دیگری تقریبا ۵۰ روز زندگی کرده بود.

قدیمی‌ترین اسپرم

_{بازسازی هنرمند از استراکودهای عصر کرتاسه حین جفت‌گیری}

درون پولکی از کهربا که در معدنی در شمال میانمار یافت شد، دانشمندان قدیمی‌ترین اسپرم شناخته‌شده جهان را کشف کردند. کهربا حاوی ۳۹ استراکود (صدفیان) ریز بود که نوعی سخت‌پوست هستند و ۳۱ مورد از آن‌ها متعلق به گونه تازه کشف‌شده‌ای به نام Myanmarcypris hui بود. پژوهشگران درون بدن یکی از ماده‌های بالغ M. hui چهار تخم و توده رشته‌مانندی پیدا کردند که مشخص شد اسپرم ۱۰۰ میلیون ساله‌ای است. پیش از این کشف، قدیمی‌ترین اسپرمی که درجهان شناخته شده بود، اسپرمی ۵۰ میلیون ساله بود که از پیله کرمی در جنوبگان کشف شده بود. یافته‌های مربوط به کشف جدید در مجله‌ی Proceedings of the Royal Academy B منتشر شد.

قدیمی‌ترین ماده روی زمین

_{خروجی غنی از گرد‌و‌غبار ستاره‌های تکامل‌یافته شبیه سحابی تخم‌مرغ، منابع محتمل دانه‌های بزرگ پیش‌خورشیدی هستند که در شهاب‌سنگ‌هایی مانند مارکیسون یافت می‌شود}

گرد‌و‌غبار ستاره‌ای یافت‌شده درون شهاب‌سنگ عظیمی که نیم قرن پیش به زمین برخورد کرد، ۷ میلیارد سال قدمت دارد و قدیمی‌ترین ماده‌ای است که روی زمین پیدا شده. این گردو‌غبار باستانی از دانه‌هایی تشکیل شده که قدیمی‌تر از خورشید است و به‌وسیله‌ی ستاره‌های درحال مرگ به جهان فرستاده شده بود. گرد‌و‌غبار ستاره‌ای در نهایت همراه ‌با شهاب‌سنگ مارکیسون که در سال ۱۹۶۹ در استرالیا سقوط کرد، به زمین آمد. اولین باری است که پژوهشگران در سنگ‌هایی روی زمین، دانه‌هایی کشف می‌کنند که قدمت آن‌ها بیش از خورشید است.

پژوهشگران در مطالعه‌ی جدید دانه‌های موجود در مارکیسون را تجزیه‌و‌تحلیل کردند. آن‌ها قطعات ریزی از شهاب‌سنگ را خرد و به آن اسید اضافه کردند. در این روشی مواد معدنی و سیلیکات‌ها حل می‌شود و دانه‌های پیش‌خورشیدی باقی می‌ماند. یافته‌های حاصل از این پژوهش درمجله‌ی PNAS منتشر شد.

سریع‌ترین سرعت صدا

صدا با چه سرعتی می‌تواند حرکت کند؟ دانشمندان سریع‌ترین سرعت ممکن صوت را کشف کردند: ۳۶ کیلومتر بر ثانیه. حرکت صدا بسته به نوع ماده‌ای که از آن عبور می‌کند، سرعت‌ متفاوتی دارد. برای مثال حرکت صدا در مایعات گرم‌تر نسبت‌ به مایعات سردتر بیشتر است. علاوه‌بر‌این، سرعت حرکت صوت در جامدات، مایعات و گازها فرق دارد. محاسبات نشان می‌دهد که سرعت صوت در اتم‌های دارای کم‌ترین جرم، از همیشه بیشتر است.

گروهی از پژوهشگران به ‌منظور پی بردن به حداکثر سرعت صوت، آن را در اتم جامد هیدروژن محاسبه کردند. هیدروژن، کم‌جرم‌ترین اتم است؛ اما جامد نیست مگر اینکه تحت فشار زیادی قرار بگیرد که یک میلیون بار قوی‌تر از اتمسفر زمین باشد. در این شرایط بسیار خاص، پژوهشگران دریافتند که صوت می‌تواند نزدیک محدوده‌ی تئوریک (۱۲۷,۴۶۰ کیلومتر بر ساعت) سفر کند. یافته‌های این پژوهش در مجله‌ی Science Advances منتشر شد.

طویل‌ترین صاعقه

_{صاعقه‌ای طویل بر فراز پورتو آلگری برزیل}

در هالووین سال ۲۰۱۸ ، صاعقه‌ای عظیم آسمان برزیل را شکافت. این صاعقه بیش از ۷۰۰ کیلومتر طول داشت و از سواحل اقیانوس اطلس تا مرز آرژانتین امتداد پیدا کرد و بر اساس تجزیه‌و‌تحلیل سازمان جهانی هواشناسی، طولانی‌ترین صاعقه‌ای بود که تاکنون ثبت شده است. دانشمندان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تأیید کردند که طول این صاعقه بیش از دو برابر صاعقه رکوردار قبلی است که در سال ۲۰۰۷ آسمان اوکلاهما را روشن کرد. البته به ‌گفته‌ی دانشمندان، در واقع این رعد‌وبرق نیست که بزرگ‌تر می‌شود، بلکه فناوری‌ نظارت بر آن است که پیشرفت می‌کند. تجزیه‌و‌تحلیل جدید نشان داد که رکوردار بیشترین مدت صاعقه مربوط به موردی است که در مارس ۲۰۱۹ در شمال آرژانتین رخ داد و حدود ۱۷ ثانیه طول کشید.

قدیمی‌ترین روده‌های یافت شده

_{برداشت هنرمند از کلادینومورف باستانی با روده‌هایی که به رنگ قرمز نشان داده شده است}

دانشمندان روده‌های فسیل‌شده‌ای در شهرستان نای نوادا کشف کردند که قدمت آن به ۵۵۰ تا ۵۳۹ میلیون سال پیش می‌رسید و قدیمی‌ترین بقایای دستگاه گوارشی است که تاکنون پیدا شده. روده‌ها که تقریبا ۳۰ میلیون سال قدیمی‌تر از روده‌های رکوردار قبلی هستند، به موجودات لوله‌مانند کوچکی به نام کلادینومورف‌ها تعلق دارد. این روده‌ها می‌توانند به دانشمندان کمک کنند تا دریابند کلادینومورف‌ها چه نوع موجوداتی بودند. طبق فرضیه‌های اصلی، این موجودات از مرجانیان یا از نوع کرم‌های حلقوی بوده‌اند. تجزیه‌و‌تحلیل نشان داد که بافت نرم که احتمالا روده است، شبیه لوله‌ای است که به‌گفته‌ی دانشمندان، ظاهر آن با فرضیه‌ی کرم سازگاری بیشتری دارد. یافته‌های این پژوهش در مجله‌ی Nature Communications منتشر شد.